Những nguyên nhân gây ra sự cố nổ tụ bù và cách khắc phục

Tụ bù là một tụ điện không phân cực có tác dụng tích và phóng điện trong mạch điện. Đại lượng đặc trưng cho khả năng tích điện của tụ bù ở mỗi một hiệu điện thế nhất định gọi là điện dung của tụ bù. Vậy vì sao lại có hiện tượng tụ bù bị nổ, bị cháy...thì qua bài viết này Elecom xin chia sẻ một số nguyên nhân và cách khắc phục sự cố này.

tu-bu

Tụ bù

I. Khái niệm tụ bù

Hiện nay, tụ bù có 2 loại cơ bản là tụ bù loại dầu và tụ bù loại khô. Mỗi loại đều có ưu và nhược điểm riêng.

tu-bu-trong-tu-dien

Tụ bù được lắp trong tủ điện

II. Những nguyên nhân gây nổ tụ bù

Tụ hỏng do thiết kế thông thoáng, tản nhiệt kém

Tất cả các tụ bù của các đơn vị uy tín đều chỉ ra giới hạn nhiệt độ của tụ bù. Thông thường tụ khô có thể chịu được nhiệt lên đến 55 độ C, còn tụ dầu chỉ chịu được khoảng 45 độ C.

Tụ nổ do đấu nối tiếp xúc không tốt

Khi đấu nối không chắc chắn, tiếp xúc không tốt sẽ gây ra hồ quang, dòng dẫn không đảm bảo công suất. Điều này tức thời hoặc thời gian tuỳ vào mức độ sẽ gây ra phù tụ và suy giảm công suất tụ.

Tụ nổ do thiết kế không đúng kỹ thuật

Chọn điện áp tụ không phù hợp với điện áp của hệ thống. Khi điện áp của hệ thống cao hơn điện áp tụ sẽ dẫn đến nổ tụ hoặc phù tụ tuỳ vào mức độ. Kích thước dây dẫn và công suất thiết bị thấp hơn công suất tính toán dẫn đến việc sinh nhiệt khiến tụ hư.

tu-bu

Tụ bù

Tụ nổ do tụ kém chất lượng

Trên thị trường có rất nhiều nhãn hàng sản xuất tụ bù. Nếu như người sử dụng chọn phải tụ bù không đảm bảo về mặt chất lượng, một thời gian tự không những suy giảm công suất mà còn xảy ra tình trạng phù tụ. Trong những trường hợp đặc biệt có chất lượng điện và môi trường không tốt sẽ gây ra hiện tượng nổ tụ.

Tụ nổ do sóng hài

Trong tụ điện có tồn tại một dung kháng Q =1/2nfC. Như vậy, dung kháng của tụ tỷ lệ nghịch với tần số của lưới điện. và vấn đề nghiêm trọng khác liên quan đến việc lắp tụ bù đó là cộng hưởng sóng hài. Cộng hưởng làm tăng đột ngột dòng và áp so với khi không có cộng hưởng.

Bên cạnh đó, do dung lượng của tổ tụ điện rất lớn, khi dòng điện sóng hài đi qua, dung kháng giảm nhỏ nên làm cho dòng điện sóng hài tăng lớn, điều này làm cho mức độ dị hình của điện áp lại càng được phóng đại lên, làm cho dòng điện sóng hài lớn lên một bước.

Điện áp sóng hài phóng đại lên, không những làm chất lượng điện bị ảnh hưởng mà còn có thể gây hư hỏng thiết bị dùng điện .

tu-bu

Tụ bù

III. Cách khắc phục nổ tụ bù

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc nổ tụ bù là do sóng hài chính vì thế cách khắc phục thì cần phải lọc sóng hài.

Tuy nhiên việc lọc sóng hài cần có sự tính toán chuyên sâu, giải pháp lọc sóng hài chủ yếu là dùng phương pháp lọc qua cuộc kháng.

Để lọc sóng hài cho tụ bù chỉ cần lắp nối tiếp cuộn kháng lọc sóng hài với tụ bù. Có nhiều loại cuộn kháng 6%, 7%, 14% và được chế tạo tương ứng với các dung lượng khác nhau của tụ bù.

tu-bu-trong-tu-dien